Tukufonua Ma'a Tonga
Tukufonua Ma'a Tonga
  • HOME
  • Organization
  • Activity
    • Projects
    • Services
  • KONI
    • 1.TOHI TAU‘ATAINA (1-29A)
    • 2.PULE ‘O E FONUA (30-49)
    • > Fakataha Tokoni(50)
    • > Palemia(50A-50B)
    • > Kapineti(51-55)
    • > Fale Alea(56-83)
    • > Fakamaau'anga(83A-103A)
    • 3.KO E FONUA (104-115)
    • TEPILE (Kupu 50A)
  • CONST
    • 1-DECLARATION OF RIGHTS
    • 2-FORM OF GOVERNMENT
    • > Privy Council
    • > Prime Minister
    • > Cabinet
    • > Legislative Assembly
    • > Judiciary
    • 3-THE LAND
    • SCHEDULE (Clause 50A)
  • Contact US
  • More
    • HOME
    • Organization
    • Activity
      • Projects
      • Services
    • KONI
      • 1.TOHI TAU‘ATAINA (1-29A)
      • 2.PULE ‘O E FONUA (30-49)
      • > Fakataha Tokoni(50)
      • > Palemia(50A-50B)
      • > Kapineti(51-55)
      • > Fale Alea(56-83)
      • > Fakamaau'anga(83A-103A)
      • 3.KO E FONUA (104-115)
      • TEPILE (Kupu 50A)
    • CONST
      • 1-DECLARATION OF RIGHTS
      • 2-FORM OF GOVERNMENT
      • > Privy Council
      • > Prime Minister
      • > Cabinet
      • > Legislative Assembly
      • > Judiciary
      • 3-THE LAND
      • SCHEDULE (Clause 50A)
    • Contact US
  • HOME
  • Organization
  • Activity
    • Projects
    • Services
  • KONI
    • 1.TOHI TAU‘ATAINA (1-29A)
    • 2.PULE ‘O E FONUA (30-49)
    • > Fakataha Tokoni(50)
    • > Palemia(50A-50B)
    • > Kapineti(51-55)
    • > Fale Alea(56-83)
    • > Fakamaau'anga(83A-103A)
    • 3.KO E FONUA (104-115)
    • TEPILE (Kupu 50A)
  • CONST
    • 1-DECLARATION OF RIGHTS
    • 2-FORM OF GOVERNMENT
    • > Privy Council
    • > Prime Minister
    • > Cabinet
    • > Legislative Assembly
    • > Judiciary
    • 3-THE LAND
    • SCHEDULE (Clause 50A)
  • Contact US

KO E LAO ‘O E KONISITUTONE ‘O TONGA - 2016

KONGA 2 - KO E TOHI ‘O E ANGA ‘O E PULE ‘O E FONUA NI

KO E PALEMIA


50A. Ko e Palemia

(1) Kuo pau ke fakanofo ‘e he Tu‘i mei he kau fakafofonga kuo fili ha Palemia ‘a  ia kuo fokotu‘u atu ‘e he Fale Alea ‘o fakatatau ki he founga ngaue kuo  fokotu‘u atu ‘i he Tepile ki he, pe kupu 50B ‘o e, Konisitutone ko eni. 


(2) Kuo pau ke ma‘u ‘e he Palemia ‘a e lakanga kae ‘oua — 

(a) ‘oku fakanofo ha Palemia kehe ‘o fakatatau ki he Konisitutone ko eni; 

(b) kuo fakata‘e‘aonga‘i ‘a hono fakanofo ‘i he kupu 50B; 

(c) kuo pekia,fakafisi pe kuo fakata‘e‘aonga‘i hono fakanofo hili hano  fakangata ‘ene hoko ko ha fakafofonga kuo fili ‘i ha ‘uhinga kehe ange  mei hono veteki ‘o e Fale Alea; pe 

(d) kuo ne hoko ‘o ‘ikai malava ke ma‘u lakanga ‘o fakatatau ki he  Konisitutone ko eni pe ko ha toe lao kehe. 


(3) Kuo pau ki he Palemia ke toutou lipooti ki he Tu‘i pea ‘i hono fiema‘u ‘i he  ngaahi me‘a kuo hoko felave‘i mo e pule‘anga pea mo e tukunga ‘oku ‘i ai ‘a  e fonua. 


50B. Paloti ke fakamaloloo‘i ‘a e Palemia 

(1) Kapau kuo paasi ‘e he Fale Alea ha fokotu‘u kuo fakamatala‘i ko ha “Paloti  ke fakamaloloo‘i ‘a e Palemia” ‘o fakatatau ki he kupu ni, pea ‘i hono fakaha  ‘o e tuu‘tu‘uni ko ia ki he Tu‘i ‘e he Sea, kuo pau ‘e lau kuo fakafisi pea kuo  fakata‘e‘aonga‘i ‘a e ngaahi fakanofo ‘o e Palemia mo e kau Minisita hono  kotoa. 


(2) Ko ha Paloti ke fakamaloloo‘i ‘a e Palemia — 

(a) kuo pau ‘e ‘ikai fakahoko kae ‘oua kuo ‘oatu ki he Sea ‘o ‘oua toe si‘i  hifo ‘i he ‘aho ngaue ‘e 5 ha fanongonongo ‘a e taumu‘a ke fakahoko ‘a  e fokotu‘u ko ia.  

(b) kuo pau ke ‘ikai ngaue‘aki ia kapau na‘e fakahoko ‘i loto ‘i he mahina  ‘e 18 hili ‘a hono fakahoko ko ia ‘o e fili lahi, pe ‘i loto ‘i he mahina ‘e  6 kimu‘a ‘a e ‘aho ‘a ia kuo pau ke fakahoko ai ha fili ‘o fakatatau ki he  kupu 77(1), pe ‘i loto ‘i he mahina ‘e 12 hili ‘a e ‘aho ‘a ia ne paloti‘i  fakamuimui taha ai ha fokotu‘u pehe ‘i he Fale Alea. 


(3) Kapau ‘i loto ‘i he houa ‘e 48 ‘o e fakata‘e‘aonga‘i ‘o e fakanofo ‘o e Palemia  mo e kotoa ‘o e kau Minisita ‘o fakatatau ki he kupu-si‘i (1) hili ha paloti ke  fakamaloloo‘i ‘a e Palemia, ‘e tali ‘e he Fale Alea ha fokotu‘u ‘oku ne  fokotu‘u atu ke fakanofo ke Palemia ha fakafofonga kuo fili kehe, pea ‘i hono  fakaha ‘o e tu‘utu‘uni ko ia ki he Tu‘i ‘e he Sea, kuo pau ke fakanofo ‘e he  Tu‘i ‘a e taha ko ia kuo fokotu‘u ko e Palemia. 


(4) Kapau ‘e ‘ikai fakaha ki ai ha fokotu‘u ‘o fakatatau ki he kupu-si‘i (3) hili ha  paloti ke fakamaloloo‘i ‘a e Palemia, kuo pau ki he Tu‘i ke ne — 

(a) veteki ‘a e Fale Alea pea fekau ke fakahoko ha fili lahi ‘i ha ‘aho ‘ikai  laka hake ‘i he ‘aho ‘e 90 mei ai; 

(b) fakanofo ko ha Palemia fakataimi ha fakafofonga kuo fili ‘a ia ‘oku  finangalo ‘a e Tu‘i ‘oku malava lelei ke ne taki ha pule‘anga fakataimi, ka ‘e ‘ikai ko ha taha na‘e Palemia felave‘i mo ha fokotu’u ke  fakamalolo‘i ia ‘a ia na‘e tali ‘e he Fale Alea, kae ‘oua kuo fakanofo ha  Palemia hili ‘a e fili lahi; pea 

(c) ‘i ha femahino‘aki mo e Palemia fakataimi, fakanofo ha kau Minisita  fakataimi ke nau ma‘u lakanga kae ‘oua kuo fakanofo ha kau Minisita  hili ‘a e fili lahi. 


Copyright © 2023 Tukufonua Ma'a Tonga - All Rights Reserved.

Powered by Tonga Web Technology

  • HOME
  • Organization
  • 1.TOHI TAU‘ATAINA (1-29A)
  • 2.PULE ‘O E FONUA (30-49)
  • > Fakataha Tokoni(50)
  • > Palemia(50A-50B)
  • > Kapineti(51-55)
  • > Fale Alea(56-83)
  • > Fakamaau'anga(83A-103A)
  • 3.KO E FONUA (104-115)
  • TEPILE (Kupu 50A)
  • 1-DECLARATION OF RIGHTS
  • 2-FORM OF GOVERNMENT
  • > Privy Council
  • > Prime Minister
  • > Cabinet
  • > Legislative Assembly
  • > Judiciary
  • 3-THE LAND
  • SCHEDULE (Clause 50A)
  • Contact US